vagues pensées
Tidmi n-umdan tettawi er wayen yellan akken ad tenfel nnig-as, ad tbededd zdat n umnar n kra yesεen udem-is d-ufir. Ayen tallalit? Ayen tamattent? D acu i d-lbeḍna n tuddert? Amek i d-anemek n tγawsiwin yejlan? Acu-t wurar n wakkud? Ansi i d –yekka u sani yettawi? D acu yettawi ?
Neswa i lmend n tayri
Aman n waεḍil
Yellan uqbel tillin!
D-tezdeg ur necbi aman
D-tefsses ur necbi abeḥri
D tafat ur d nekki si tmes
D allaγ ur tekbil ṣṣura
Win yeswan seg-s yiwwas
Akud ad yeknu zdat-as!
Ur-as qqar yedder
Win ur neswi seg lεinṣer
Ur as qqar yessen
Win ur nefriẓ lawcayer!
( εumer iben lferdix)
Yemderkel walla γef ubalaḍ n war-tiririt. Tuttriwin dan-t deg wabu n timseεraq, ullin-t γer tignawt n war-timlilit. Yenguga i lsas ṣwab-is. Leḥsab iḍul, ussan zerben, temẓi tetteftutus. Yuγaled usteqsi akken ad icebbel lehwari n tesbek: Ayen addud zdat lebni yesgrareb lawan? Acu n riḥa i d- yekkan seg yiḍeli? Acu n wazen yebγa ad yeṣiṣweγ γer umnar n-uzekka? Amek i d -udem n wayen yezrin? Amek i d-ṣifa n kra
i d-iteddun?. Iγuraf n lḥir grawlen, zḍan laεqel d lmaεqul:
Seg yiwen inesred waṭas
Aîas yezzi γer yiwen
Yiwen d acu yettallas
Aṭas umu sawalen
Yedder yiwen seg waṭas
D nitni is yeggen ismawen
Yuγal mi t-uffan d-aṭas
La s-regglen yiwen yiwen
Tirni tcba lxali. lxali yeççur d ilem. Ilem yurwed kra yellan. Ayen yellan yettuγal d ilem. Tettemkufut , lemwaji n wakkud ḥacren! Kra yerdem kra yufrar. Amdan teṭṭef-it tasraft n lwehmat. Yetlejlij di tlaba n taggut, ur as iban wamek. Ifergan zdat n tmuγli gten. Izuraz n ṭlam zγan agertil n yiḍ ur nettefaka. Tagrareb taγzint γer wanu ur nesεi lqaε !
Ul yellan d-amuγin yuggi ad yethadden. Ayen id- –t-iceγben yekka-d nnig tmusni. Tamusni tekka- d dew tatut. Tatut teẓḍa iẓuran akkin -akka tesgursel tabḥat n- unadi. Iḍul ubrid, laεqel yegga timugent d tiselbi:
I wumi abeḥri n tefsut²
I wumi cbaḥa n yigran
I wumi zin n tsekurt
I wimi deg yill iselman
D acu i-d azal n lyaqut
Dacu i d -azal n lmerǧen
Mebla amdan di tmedurt
I wumi kra yellan?
Aγebar n lawan yettawi-d yides astules. Tugdi tettrrebbi ccan i wastehzi. Yeqqim-d umejed d usḥisef γef lawan deg yella umadan dew laεnaya n war tillin. Yettmejjid lxaṭter γef asmi yeεdel yiḍ akked wass, γef asmi asseggas yefka anzi i usseggas. Anda-t wakkud deg ulac anuγni? Anda-tt tesga ur tekcim taka uγilif? Anda-t umdiq deg ulac aseḥbiber γef uzekka naγ ndama γef yiḍelli?
Illi-k d uḥdiq ḥeker s tmuγli-iw
ẓẓer ayen yellan
Deg wayen yefren!
Di lemri yella yiwen lewhi
D-lewhi icerwen lewhem
Muqqel deg iγezran d - isafen
Naddi di lebḥur deg yigarawen
Tiqqit tecba tiqqit
kra yellan d yiwen
Lkas yekcem deg waman,
Aman deg-s id lullen
Am win yewwin
Am win yettawin
Kra yellan
Yettaggem seg yiwen uεwin
( jalal el din el rumi)
Da tṣub da tulli. Win yekkan i sebεa qamet di lebrur, yeẓra anida tebda anida tergel. Ulac abrid ur nenniḍ, ulac igenni iεedlan. Urar n tayri akked d lkerh mzuγaren, wwin ulawen deg zabuq deg ur d tekki tafat. Inzizen n tuddert rgagin s nhati i d-yegger wamdan. Nhati semendagen-t irij n lemḥnat. Γef unyir yura wurif. Deg ul tuγ tirgett n tegrawla. Mača d acu ara d yefdun ruḥ yellan di tasraft n ṣṣura ur nezmir i kra?
Yiwen ur yezmir ad yesfru
Amek i d-udem n uzekka
Kkes γef ul-ik reffu,
Ssew di tbuqalt-a
Zdew γef tiziri i d -yeḍwin tama
farsi-tt meskud-itt tella
Ma tefka-d lkif ass-a
Wis ma —d-ak-id t-ṣaḥ azekka!
( εumer Xayyam)
Neswa i lmend n tayri
Aman n waεḍil
Yellan uqbel tillin!
D-tezdeg ur necbi aman
D-tefsses ur necbi abeḥri
D tafat ur d nekki si tmes
D allaγ ur tekbil ṣṣura
Win yeswan seg-s yiwwas
Akud ad yeknu zdat-as!
Ur-as qqar yedder
Win ur neswi seg lεinṣer
Ur as qqar yessen
Win ur nefriẓ lawcayer!
( εumer iben lferdix)
Yemderkel walla γef ubalaḍ n war-tiririt. Tuttriwin dan-t deg wabu n timseεraq, ullin-t γer tignawt n war-timlilit. Yenguga i lsas ṣwab-is. Leḥsab iḍul, ussan zerben, temẓi tetteftutus. Yuγaled usteqsi akken ad icebbel lehwari n tesbek: Ayen addud zdat lebni yesgrareb lawan? Acu n riḥa i d- yekkan seg yiḍeli? Acu n wazen yebγa ad yeṣiṣweγ γer umnar n-uzekka? Amek i d -udem n wayen yezrin? Amek i d-ṣifa n kra
i d-iteddun?. Iγuraf n lḥir grawlen, zḍan laεqel d lmaεqul:
Seg yiwen inesred waṭas
Aîas yezzi γer yiwen
Yiwen d acu yettallas
Aṭas umu sawalen
Yedder yiwen seg waṭas
D nitni is yeggen ismawen
Yuγal mi t-uffan d-aṭas
La s-regglen yiwen yiwen
Tirni tcba lxali. lxali yeççur d ilem. Ilem yurwed kra yellan. Ayen yellan yettuγal d ilem. Tettemkufut , lemwaji n wakkud ḥacren! Kra yerdem kra yufrar. Amdan teṭṭef-it tasraft n lwehmat. Yetlejlij di tlaba n taggut, ur as iban wamek. Ifergan zdat n tmuγli gten. Izuraz n ṭlam zγan agertil n yiḍ ur nettefaka. Tagrareb taγzint γer wanu ur nesεi lqaε !
Ul yellan d-amuγin yuggi ad yethadden. Ayen id- –t-iceγben yekka-d nnig tmusni. Tamusni tekka- d dew tatut. Tatut teẓḍa iẓuran akkin -akka tesgursel tabḥat n- unadi. Iḍul ubrid, laεqel yegga timugent d tiselbi:
I wumi abeḥri n tefsut²
I wumi cbaḥa n yigran
I wumi zin n tsekurt
I wimi deg yill iselman
D acu i-d azal n lyaqut
Dacu i d -azal n lmerǧen
Mebla amdan di tmedurt
I wumi kra yellan?
Aγebar n lawan yettawi-d yides astules. Tugdi tettrrebbi ccan i wastehzi. Yeqqim-d umejed d usḥisef γef lawan deg yella umadan dew laεnaya n war tillin. Yettmejjid lxaṭter γef asmi yeεdel yiḍ akked wass, γef asmi asseggas yefka anzi i usseggas. Anda-t wakkud deg ulac anuγni? Anda-tt tesga ur tekcim taka uγilif? Anda-t umdiq deg ulac aseḥbiber γef uzekka naγ ndama γef yiḍelli?
Illi-k d uḥdiq ḥeker s tmuγli-iw
ẓẓer ayen yellan
Deg wayen yefren!
Di lemri yella yiwen lewhi
D-lewhi icerwen lewhem
Muqqel deg iγezran d - isafen
Naddi di lebḥur deg yigarawen
Tiqqit tecba tiqqit
kra yellan d yiwen
Lkas yekcem deg waman,
Aman deg-s id lullen
Am win yewwin
Am win yettawin
Kra yellan
Yettaggem seg yiwen uεwin
( jalal el din el rumi)
Da tṣub da tulli. Win yekkan i sebεa qamet di lebrur, yeẓra anida tebda anida tergel. Ulac abrid ur nenniḍ, ulac igenni iεedlan. Urar n tayri akked d lkerh mzuγaren, wwin ulawen deg zabuq deg ur d tekki tafat. Inzizen n tuddert rgagin s nhati i d-yegger wamdan. Nhati semendagen-t irij n lemḥnat. Γef unyir yura wurif. Deg ul tuγ tirgett n tegrawla. Mača d acu ara d yefdun ruḥ yellan di tasraft n ṣṣura ur nezmir i kra?
Yiwen ur yezmir ad yesfru
Amek i d-udem n uzekka
Kkes γef ul-ik reffu,
Ssew di tbuqalt-a
Zdew γef tiziri i d -yeḍwin tama
farsi-tt meskud-itt tella
Ma tefka-d lkif ass-a
Wis ma —d-ak-id t-ṣaḥ azekka!
( εumer Xayyam)